Βέρφελ, Φραντς

(Franz Werfel, Πράγα 1890 – Μπέβερλι Χιλς, Καλιφόρνια 1945). Τσέχος γερμανόφωνος συγγραφέας, εβραϊκής καταγωγής. Συνεργάτης του εκδοτικού οίκου Κουρτ Βολφ της Λειψίας, συνετέλεσε εκτός των άλλων και στην έκδοση της σειράς εξπρεσιονιστικών κειμένων Η ημέρα της κρίσης – Νέα ποιήματα. Ποιητής με μεγάλη ευαισθησία, δεμένος με τη μυστικο-εκστασιακή τάση του εξπρεσιονισμού, εξέδωσε τις ποιητικές συλλογές Ο φίλος του κόσμου (1911), Είμαστε (1913) και, μετά τον πόλεμο, στον οποίο έλαβε μέρος ως ανταποκριτής στη Βιέννη, Ο ένας τον άλλο (1915) και Η ημέρα της κρίσης (1919). Αφού εγκαταστάθηκε στη Βιέννη, δημοσίευσε τα μυθιστορήματα Βαρβάρα ή η Ευλάβεια (1929), Βέρντι, το ρομάντζο της όπερας (1924), Οι σαράντα μέρες του Μουσά Νταγ (1933). Η μεγάλη θεατρική παραγωγή του Β. ξεκινά από τις Τρωάδες (1916), έργο εμπνευσμένο από τον Ευριπίδη, περνά από ένα μυστικιστικών τάσεων θέατρο, όχι πάντα με σκηνική επιτυχία –Είδωλο (1921), Τραγούδι του αιγόκερου (1922)– για να φτάσει σε δράματα με μεγαλύτερη πνοή και χωρίς ποιητικούς εξπρεσιονισμούς, όπως το Χουαρέζ και Μαξιμιλιανός (1925), Ο Παύλος μεταξύ των Εβραίων (1926), Το μονοπάτι της υπόσχεσης (1937), εμπνευσμένο από την τραγωδία των Εβραίων και ανεβασμένο στην Αμερική σε μουσική του Κουρτ Βάιλ. Το 1938 μετανάστευσε με τη σύζυγό του Άλμα Μάλερ, χήρα του γνωστού σκηνοθέτη, πρώτα στη Γαλλία και μετά στις Ηνωμένες Πολιτείες. Εκεί έγραψε Το τραγούδι της Μπερναντέτ (1941) και την αποκαλούμενη «κωμωδία μιας τραγωδίας», Ο Γιακομπόφσκι και ο συνταγματάρχης (1914), από το οποίο είναι παρμένο το θέμα της ταινίας Εγώ και ο συνταγματάρχης, και το ουτοπιστικό Ο πλανήτης των ανθρώπων του μέλλοντος (1946) που εκδόθηκε μετά τον θάνατό του.